کد مطلب:1451 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

انسان چگونه ميتواند راز شاد زيستن را در خود احساس كند؟

سؤال اندكي مبهم است. آيا راز شاد زيستن را خواستهايد يا اين كه انسان چگونه ميتواند احساس كند كه شاد زيسته است، يا اين كه چگونه ميتواند شاد باشد؟

در روانشناسي دو شاخه مستقل اما مرتبط با هم به وجود آمده كه اولي روانشناسي سوگ و دومي روانشناسي شاد زيستن نام گرفتهاند. شكستها، يأس و حرمان، سختي و مشقت جدايي و فراق، بيماري و مرگ، آرزوهاي دست نيافتني و... از عواملي هستند كه سبب ميشوند انسان دچار غم و اندوه گردد و سوگوارانه به زندگي ادامه دهد. متاسفانه تعامل انسان با دنيا، در اغلب موارد با درد و رنج همراه است. فقدان نيروي معنوي قوي، نداشتن ايمان به جهان ديگر و فاني بودن دنيا، عدم اعتقاد به بي ارزش بودن دنيا در مقابل ارزش الهي انسان و لهو و لعب بودن آن، نيز ظرفيت محدود انسان در استفاده از نعمتهاي عالم، توان اندك او در رويارويي با مشكلات و عدم وجود اراده و تصميم و انتخابي قوي در اتخاذ يك روش صحيح براي زندگي و ايستادگي در برابر ناملايمات، همه سبب ميشوند كه اغلب انسانها در دوران زندگيشان غمگين و ماتم زده باشند، در حالي كه اختيار انتخاب داريم و ميتوانيم تصميم بگيريم كه در برابر حوادث نامطلوب، ضعيف و ناتوان سر فرود آوريم و تسليم شويم يا با شناخت و آگاهي كافي از سير حوادث، آنها را پشت سر بگذاريم.

بنابراين اولين راز شاد زيستن در انتخاب و تصميم ما نهفته است و دومين راز آن در شناخت.

شناخت شامل بخشهاي زير است:

1. شناخت خود و نقطه ضعفهايمان

2. شناخت چگونگي رخدادها و سير آنها

3. شناخت نظام موجود در جهان و برنامهاي كه انسان تابع آن است.

وقتي انسان به اين شناخت رسيد، هيچ اتفاقي را در نظام عالم و در وجود خود، اتفاقي و ناگهاني نميبيند، بلكه آن را جزئي از نظام معقول حيات ميداند كه بايد پيش ميآمد.

كسي كه در غم مرگ پدر يا مادر سالها عزاداري ميكند و زندگي را بر خود تلخ مينمايد، اولاً: عملاً منكر نظام تولد و مرگ در عالم شده،

ثانياً: نقطه ضعف خود را در وابستگي به والدين نشناخته،

ثالثاً: وظيفه خود را در عالم فراموش كرده است.

چنين كسي كافي است با ديد باز به حقايق اطراف خود بنگرد و از آزار دادن خود پرهيز كند. ايرج ميرزا اين نكته را در طي شعري زيبا به يكي از دوستان خود كه پدرش وفات كرده گوشزد مينمايد:

در روزگار هر پسري بيپدر شود

تنها تو نيستي كه شدي بي پدر همي

در ادعيهها نيز زيارتي كوتاه وجود دارد كه به زيارت اهل قبور مشهور است و حاوي جملات جالبي است:

1 - السلام عليكم يا أهل القبور من أهل لا اله الا الله. غفر الله المستقدمين منا و المستأخرين و انا ان شاء الله بكم لاحقون.

ملاحظه مينماييد كه جمله انا ان شاء الله بكم لاحقون (ما نيز به خواست خدا به شما ملحق ميشويم)

از جهت معنايي پرمحتوا است و عبرتآموز است.

مسئله مرگ از عوامل اصلي غمها و ماتمها درجهان است و گاهي از قانون مرگ، به پذيرش آن منجر ميشود و گذر از مصائب ناشي از آن را آسان ميكند.

به طور كلي روان شناسان براي رسيدن به زيستن شاد موارد زير را توصيه كردهاند:(1)

1. بدانيم كه حوادث زندگي اجتناب ناپذيرند.

2. زندگي عموماً دردناك است، نه مسرور كننده.

3. زندگي يك مبارزه است، نه تسليم.

4. هر كس بايد نقش و وظيفه خود را در زندگي مشخص سازد.

5. تصميم به كنار گذاشتن غم و غصه.

6. راههاي آزار دادن خود را بشناسيم و نقاط ضعفمان را اصلاح كنيم.

توصيهها:

بيهوده سرسختي و لجاجت به خرج ندهيم. ش در گذشتهها زندگي نكنيم و از آينده نگران نباشيم. ش رؤيايي فكر نكنيم ش هر حرف يا مسألهاي را به خودمان نگيريم. ش احساس نكنيم همه ميخواهند به نوعي ما را ناراحت كنند. ش از افكار آزار دهنده دست برداريم.ش از دردهاي خود داستان نسازيم و با سوز و گداز تعريفشان نكنيم. ش سكوت و تنهايي پيشه نكنيم. ش نسبت به زندگي بي اعتنا و بي علاقه نباشيم. ش بيهوده نيازها و احتياجات خود را انكار نكنيم. ش خود و ديگران را ببخشيم. ش كارهايمان را درست انجام دهيم و امور ناتمام را كامل كنيم. ش ميان امكانات و تواناييها و آرزوهاي خود تناسبي ببنديم. ش حسرت و پشيماني را كنار بگذاريم. ش زندگي را به عنوان يك هديه از سوي پروردگار عالم بپذيريم و دوستش بداريم. ش راضي به رضايت پروردگار و شاكر او باشيم، كه در اين صورت همواره شاد خواهيم زيست.

در صورتي كه سؤال ديگري در اين باره داشتيدآ به طور روشن مطرح بفرماييد تا در خدمتتان باشيم.

پينوشتها:

1 - براي مطالعه بيشر ر. ك: روانشناسي شاد زيستن (راهنماي غلبه بر ناراحتيها و بحرانهاي زندگي)، جودي تاتل بام، ترجمه ژيلا نينوايي، تهران، انتشارات نداي فرهنگ، 1377.